Vata balancerend dieet
Vata dosha is de biologische energie die wordt gemanifesteerd door de elementen lucht en ruimte. Het is koud, droog, ruw en beweeglijk van aard, en daarom zal elke overmaat van deze dosha vergelijkbare eigenschappen met zich meebrengen.
Door middel van goede eetgewoonten en levensstijlgewoonten, weet je hoe je de koude, drogende eigenschappen van vata in balans kan brengen.
Inhoudsopgave artikel
– Het vata dieet
– Vata balancerende voeding (vata constitutie voeding of vata verlagende voeding)
– Anti vata voeding (vata verhogende voeding)
– Kwaliteiten die vata balanceren
– Smaken die vata balanceren
– Vata voedingslijst
– Vata maaltijd suggesties
Als je een Vata-lichaamstype bent of momenteel teveel aan vata (wind) in je lichaam hebt, kan je symptomen krijgen als:
– Overmatige zorgen en angst
– Rusteloze geest
– Droge, schilferige huid
– Constipatie
– Gas en een opgeblazen gevoel
– Ondergewicht
– Chronische uitputting
– Algemene vermoeidheid
In Ayurveda is voeding een vitaal hulpmiddel bij het bestrijden van ziekten, het voorkomen van ziekten en het vinden van balans in je dagelijks leven.
Als je momenteel verhoogde vata in je lichaam hebt, volgen hier enkele belangrijke voedingsrichtlijnen:
Vata staat voor koud, licht, droog, ruw en veranderlijk. Een overmaat van deze kwaliteiten, zorgt voor een vata onbalans. Om weer in balans te komen, kunnen vata’s kiezen voor voeding met de tegenovergestelde kwaliteiten.
Dat wil zeggen een vata voeding is warm, vochtig en vettig.
Algemene richtlijnen vata voeding:
Koud
• Een kwaliteit van vata is koud. De warme kwaliteit kan worden benadrukt door het eten van voedingsmiddelen die warm in temperatuur zijn en het gebruik maken van veel warme, hete kruiden, zoals zwarte peper, gember.
Een heerlijke drank voor de vata mensen is een glas warme melk met gember, kurkuma, zwarte peper, kardemom. Maak bijvoorbeeld een gouden melk drankje.
Anderzijds is het het beste om voedingsmiddelen te vermijden met een koude energie, koude en bevroren voedingsmiddelen of dranken, koolzuurhoudende dranken en grote hoeveelheden rauwe groenten en fruit.
Droog
• Vata’s droogte wordt gecompenseerd door het eten gekookt in plaats van rauw voedsel en door het koken van voedsel in royale hoeveelheden hoogwaardige olie of ghee of kokosolie.
Drink veel vocht, ideaal is warm of heet. Vermijd koude dranken. Daarnaast genoeg vochtig voedsel zoals bessen, meloenen, courgette, soepen of stoofschotels.
Vette voedingsmiddelen zoals avocado, kokosnoot, olijven, karnemelk, kaas, eieren, volle melk, tarwe, noten en zaden zijn over het algemeen ondersteunend.
Vermijd uitzonderlijk droog voedsel zoals popcorn, crackers, chips, witte aardappelen, bonen en gedroogde vruchten.
Licht
• Een andere kwaliteit van vata is licht. Met zwaar voedsel wordt niet bedoeld, het eten van zeer zware maaltijden zoals gefrituurd voedsel, cakejes en gebak. Zeer zware maaltijden belasten de spijsvertering van de vata’s.
De voorkeur gaat uit naar voedingsmiddelen die voedend en aardend zijn. In het algemeen zijn dat de zoete smaken. Gekookte granen, gekruide melk, gestoofde vruchten, noten en zaden zijn goede voorbeelden.
Ruw
• Ruw is een andere kwaliteit van vata’s. Dat is ook de reden dat vata’s er goed aan doen ruwe groenten en fruit met mate te gebruiken. Ruwe groenten en fruit zijn ruw omdat hun vezelstructuur zeer ruw is.
Zelfs gekookt zijn sommige voedingsmiddelen zoals broccoli, kool, bloemkool, donkere bladgroenten en veel bonen zeer ruw en kunnen beter met mate worden gebruikt. Lees hier waarom je liever geen rauwkost kan eten.
Verandering
• Vata staat voor verandering en beweging. Omdat ze niet houden van routine, kunnen ze makkelijk uit balans raken. Voor vata mensen is het daarom belangrijk dat ze regelmatig eten.
Ze gaan zo op in wat ze aan het doen zijn, dat ze de tijd makkelijk vergeten. En hoewel ze een goede eetlust hebben, is ook hun honger veranderlijk.
Welke smaken bevat de vata voeding?
• De smaken zoet, zout en zuur passen het best bij de vata. Dat wil zeggen dat ze de smaken bitter, samentrekkend moeten beperken. Het is niet zo dat je deze smaken helemaal niet moet gebruiken.
Volgens de Ayurveda moeten alle zes smaken deel uitmaken van de voeding. Echter de smaken bitter, samentrekkend in beperkte mate in een vata voeding. Lees hier meer over in Ayurveda voeding.
• Vooral vata typen is het belangrijk om aandachtig te eten. Aandachtig eten zal ze goed doen op lichamelijk en geestelijk vlak. Niet lezen, geen tv kijken of praten tijdens het eten. Vooral voor de vata typen zijn de ayurvedische regels om te eten interessant.
• Door hun onregelmatige spijsvertering en neiging tot constipatie, kunnen ze liever voornamelijk gekookt voedsel (geen salades) en warm eten.
Smaken die vata pacificeren
Vata wordt gebalanceerd door de zoete, zure en zoute smaken en verergerd door de scherpe, bittere en samentrekkende smaak.
Anti vata voeding:
De zoete smaak
Zoet bevordert met mate de levensduur, kracht en gezonde lichaamsvloeistoffen en -weefsels. Zijn zware, olieachtige, vochtige eigenschappen hebben de neiging om de spijsvertering te vertragen.
In Ayurveda wordt daarom vaak geadviseerd om het dessert eerst te eten wanneer het spijsverterings- of metabole vuur op zijn hoogtepunt is.
De zoete smaak wordt gevonden in voedingsmiddelen zoals de meeste vruchten, de meeste granen, wortelgroenten, melk, ghee, verse yoghurt, eieren, noten, zaden en de meeste oliën.
De zoete smaak dankzij zijn aardende, voedende en bevredigende eigenschappen is het belangrijkste bestanddeel van een balancerend vata dieet.
Let op: als we het hebben over de zoete smaak, hebben we het over voedingsmiddelen met een van nature zoete smaak. Deze omvatten zoete aardappelen, witte rijst en tarwe. Chemische suikers en zoetwaren hebben de neiging om de rusteloosheid van de vata mens te verhogen.
Vata balancerende voeding:
Als je een vata persoon ben geef dan de voorkeur voor de zoete, zoute en zure smaken.
– Eet warme, stevige, maaltijden zoals soepen, stoofschotels, stoofschotels, havermout en pap.
– Gebruik voldoende gezonde oliën in elke maaltijd. De beste vata-opties zijn sesamolie, amandelolie en ghee.
– Gebruik kruiden bij elke maaltijd. De beste kruiden voor vata zijn: Vata churna, kurkuma, verse gember, komijn, venkel, ajwain, hing, bruin mosterdzaad, zwarte peper, sesamzaad, kaneel en nootmuskaat.
– Zoet, zwaar, goed gerijpt fruit is heel goed voor vata, waaronder bananen, geweekte rozijnen, dadels, avocado’s, kokosnoot, vijgen, perziken, peren, mango’s, abrikozen, papaja, watermeloen en pruimen.
– Zoete, zware, goed gekookte groenten zoals bieten, wortels, okra, courgette, squash (zomer en winter), zoete aardappelen, asperges, komkommer en zoete erwten zijn de beste vegetarische opties van vata.
– Volle granen zoals basmatirijst, volkoren, spelt en haver zijn de beste vata-graanopties.
– Goed gekookte, vooraf geweekte peulvruchten zoals rode linzen, mungbonen en mung dal zijn de bonen die geschikt zijn.
De zure smaak
De zure smaak wekt de geest en zintuigen, stimuleert spijsverteringssappen, verbetert de spijsvertering, elimineert overtollige wind en brengt vata in balans wanneer deze met mate wordt ingenomen, bij voorkeur samen met de zoete smaak.
Citroensap, tamarinde, zuurkool, appelciderazijn en zure zoete vruchten zoals sinaasappel, ananas en kiwi kunnen met mate in het vata-dieet worden opgenomen.
De zoute smaak
De zoute smaak stimuleert de eetlust en de spijsvertering. Het helpt vocht vast te houden. Het verbetert ook de smaak van veel voedingsmiddelen.
De belangrijkste bron van de zoute smaak is zout in zijn verschillende vormen: zeezout, steenzout en himalaya zout. Gebruik het in kleine hoeveelheden.
Het kan de eigenschappen van voedsel veranderen. Specifiek kan het helpen bij de vertering van vata verhogende voedingsmiddelen.
Vata verhogende voeding:
De scherpe smaak
Veel kruiden hebben een scherpe smaak en vanwege hun warme eigenschap zijn ze vata verlagend ,bijvoorbeeld cayenne (deze). Maar omdat de scherpe smaak warm, droog en licht is, is te veel ervan extreem droog voor het lichaam, wat de ruwe kwaliteit verergert. Het zal je daarom verstoren. Gebruik de scherpe smaak met mate.
De bittere smaak
De bittere smaak is verkoelend, ruw, droog en licht. Het bezit alle kwaliteiten die de neiging hebben om vata te verergeren. Het ontbreekt meestal in onze voeding.
Een reden waarom koffie in het Westen zo populair is, omdat het die bittere smaak geeft. Specerijen zoals kurkuma en fenegriekzaden (deze) kunnen de bittere smaak aan ons voedsel toevoegen zonder vata te verergeren.
De samentrekkende smaak
De adstringerende smaak is droog, koud, zwaar en ruw van aard en verergert dus vata. Een rauwe banaan, bietenwortel, artisjok zijn allemaal voorbeelden van de samentrekkende smaak.
Vata verhogende voeding:
Gebruik met mate de bittere, samentrekkende en scherpe smaken in het dieet.
– Vermijd licht, droog en ruw voedsel zoals salades, droge granen, gedroogd fruit, crackers, rijstwafels, chips, zoutjes en droge granola.
– Vermijd rauw voedsel, vooral rauwe groenten.
– Vermijd koud of bevroren voedsel en dranken.
– Vermijd moeilijk verteerbare groenten zoals kool, broccoli, bloemkool, bittere groenten, aardappelen. Deze hebben de neiging gas, een opgeblazen gevoel en krampen te produceren, vooral bij vata-typen.
– Vermijd geraffineerde suiker, geraffineerde granen en bewerkte voedingsmiddelen.
– Vermijd cafeïne, aangezien vata-typen een extreem gevoelig zenuwstelsel hebben.
Vata eetregels:
Als een vata-persoon heb je misschien al ervaren dat je, zelfs na het volgen van een vata-dieet, soms wordt geconfronteerd met vata-stoornissen.
De reden kan verkeerde eetgewoonten zijn.
Als het gaat om het pacificeren van vata, is hoe we eten net zo belangrijk als wat we eten.
Je wordt in balans gebracht als:
– als je er een punt van maakt om te eten in een vredige omgeving
– waardoor je voldoende tijd hebt om op het eten te kauwen.
– Het eten van drie maaltijden op gezette tijden vermindert vata en helpt de delicate spijsvertering te versterken.
Soms is het onmogelijk om alle vata-verergerende voedingsmiddelen te vermijden. Als dat het geval is, kook ze dan met olie of ghee en kruid ze op de juiste manier in met smaken als zuur om ze goed te verteren.
Vata maaltijd suggesties
Tem je vata met deze drie maaltijden
Ontbijt
Vata-persoonlijkheden hebben een zeer delicate energiereserve, die snel opraakt als je niet op tijd eet. Dus na een nacht vasten, is het ontbijt essentieel voor de vata persoon om hun energieniveau te behouden.
De ontbijtopties moeten aardend zijn en vata-kalmerende eigenschappen hebben en tegelijkertijd gemakkelijk te verteren zijn.
Een paar voorbeelden:
Ontbijtgranen met kokosmelk (omdat melk aardend is).
Tortilla roll met groenten gebakken in een beetje boter of ghee.
Een rijst- of griesmeelpudding gegarneerd met noten of gefrituurde zaden.
Warme amandelmelk, verder gezoet met een paar dadels en gegarneerd met kaneel en gember.
Lunch
De lunch is de belangrijkste maaltijd voor alle lichaamstypen (ook voor pitta en kapha mensen), omdat het spijsverteringsvuur op dit moment zijn hoogtepunt bereikt.
Een lunch kan bestaan uit gebakken of gekookte groenten met linzen, geserveerd met volkoren pasta, tortilla’s, rijst of noedels.
Vetten zoals olijfolie, boter of ghee kunnen bij het koken worden gebruikt.
Soepen en stoofschotels hebben ook een plaats tijdens de lunch.
De salade wordt over het algemeen het best vermeden door de wind persoon, maar een kleine salade met een zure dressings kan worden genomen.
Dhal met basmati rijst of gebakken okra met geraspte kokos en een beetje koriander, gegeten met volkoren brood of tortilla is een goede keuze.
Avondeten
Het diner moet ten minste 2 uur voor het slapengaan worden genuttigd en moet lichter zijn dan de lunch. Omdat het Kapha-tijd, is een klein voorgerecht zoals een gekruide soep perfect voor het hoofdgerecht.
Vata voedingslijst
Groenten
Wel: altijd gekookte groenten:Asperge, bieten, wortelen, komkommer, knoflook, uien, zoete aardappel, radijs, oker, wortelen, pompoen, bladgroenten met mate.
Liever niet: kool, spruiten, aubergine, koren.
Fruit
Rijpe en zoete vruchten: appels (gekookt), bananen, kokosnoot, verse dadels, grapefruit, kiwi, citroen, mango, sinaasappel, ananas, pruimen.
Weinig van droge vruchten: appels, dadels (droog), vijg, pruimen (droog), rozijnen (droog).
Granen
Aanbevolen: Haver, Quinoa, Rijst (alle soorten), Tarwe.
Weinig: Brood (met gist), cornflakes (droog, gepoft), koren, couscous, muesli, tapioca.
Melk en melk producten
Wel: boter, zachte kaas, melk, ghee, yoghurt (verdund en gekruid)
Weinig: melk (poedervorm), yoghurt
Vlees
Met mate: Kip, eieren, vis, zalm, sardines, garnalen, tonijn.
Liever niet: Lam, varkens.
Bonen
Aanbevolen: rode linzen, groene bonen, urad dal.
Weinig: Adzuki bonen, zwarte bonen, kikkererwten, bruine bonen, lima bonen, sojabonen, witte bonen.
Olie
Wel: sesamolie, ghee, olijfolie (kokosolie, avocado olie voor uitwendig gebruik).
Weinig: flaxseed
Noten en zaden
Amandelen, Kokosnoot, cashew, hazelnoten, pistaches, chia, flax, sesam
Dranken
Aanbevolen: amandelmelk, aloe vera sap, wortelsap, vata thee (hete, gekruide thee), mangosap, rijstmelk, sojamelk (heet en gekruid).
Weinig: appelsap, zwarte thee, koffie, frisdrank, ijsthee, perensap, sojamelk, tomatensap.
Suikers
Aanbevolen: honing (rauw en niet bewerkt), molasse, sucanat, geconcentreerde fruitsap.
Liever niet: witte suiker, ahornsiroop.
Kruiden
Asafoetida, anijs, tulsi , zwarte peper, kardemom, kaneel, kruidnagel, koriander, aziatische waternavel , brahmi, venkelzaad, knoflook, gember , marjoraan, mint, nootmuskaat, oregano, paprika, thijm, kurkuma, vanille.
Ook interessant
• Vata type
• Pitta karakter en persoonlijkheid
• Kapha type
• Pitta-voeding
• Kapha-voeding
• Voedselcombinatie