Een tinctuur is een geconcentreerd vloeibaar kruidenextract. Het wordt meestal gemaakt door kruiden wekenlang in alcohol te weken om de actieve bestanddelen te extraheren.
Alcohol wordt als een uitstekend oplosmiddel beschouwd, omdat het kruidenbestanddelen (zoals harsen en alkaloïden) kan extraheren die slecht oplosbaar zijn in water. Na een periode van weken wordt het kruidenmengsel gezeefd, waarbij de geconcentreerde vloeistof achterblijft.
Waarom een tinctuur?
Tincturen worden vaak over het hoofd gezien als een methode voor het toedienen van kruidengeneesmiddelen. De meeste mensen nemen een capsule of een thee, maar tincturen zijn eigenlijk een van de meest effectieve middelen om kruidengeneesmiddelen te nemen, vooral voor het omgaan met acute aandoeningen.
Een tinctuur is gemakkelijk te maken en makkelijk mee te nemen. Tincturen behouden en concentreren de eigenschappen van het kruid, waardoor ze effectiever en langer meegaan.
Op alcohol gebaseerde tincturen hebben een houdbaarheid van meerdere jaren en zijn gemakkelijk te gebruiken wanneer nodig.
Veel kruiden smaken niet erg prettig, zoals bittere kruiden om de spijsvertering te verbeteren, zodat mensen eerder een tinctuur gebruiken. Omdat de tincturen zo geconcentreerd zijn, is de hoeveelheid die je moet gebruiken veel minder.
Als je een thee drinkt, kan het nodig zijn dat je elke dag 4-5 kopjes van een bepaald kruid, moet drinken, in vergelijking met de 2-3 “druppels” van een tinctuur die hetzelfde therapeutische voordeel kan hebben.
Verschillende tincturen
Ik heb verschillende tincturen bij de hand, omdat ze zowel intern als extern kunnen worden gebruikt voor verlichting van veelvoorkomende problemen.
Een kruidentinctuur kan je ook gebruiken voor het maken van een zalf of crème voor uitwendig gebruik.
Als je ooit tincturen hebt gekocht, raad ik je aan om deze zelf te maken, omdat deze erg goedkoop zijn en binnen enkele minuten kunnen worden gemaakt.
Welke kruiden?
Tincturen kunnen worden gemaakt van een enkele plant of een combinatie van planten. Verse of gedroogde bladeren, wortels, schors, bloemen en bessen kunnen worden gebruikt om tincturen te maken.
Hoewel veel tincturen oraal kunnen worden ingenomen, mogen sommige tincturen, zoals arnica en samengestelde tinctuur van benzoine, alleen uitwendig worden gebruikt.
Ik maak de meeste tincturen in een alcoholbasis, maar je kan tincturen zonder alcohol maken met bijvoorbeeld glycerine, azijn of zelfs met honing om een siroop te maken.
Kruidentincturen met glycerine werken het beste met verse kruiden of bloemen, het kan natuurlijk ook met gedroogde kruiden, maar neem dan wat meer kruiden
of bloemen zodat er voldoende werkstoffen in de glycerine terecht komen.
Alcoholtincturen zijn het meest voorkomende type en het gemakkelijkst te maken.
Hoe tincturen worden gemaakt
Tincturen worden gemaakt door de gekozen kruiden in alcohol (meestal wodka te macereren (te weken) in een verhouding die typisch varieert van 1: 5 (kruid tot alcohol) tot 1:15, afhankelijk van de gewenste sterkte en aanbevolen dosering van de geselecteerde kruiden.
Om een tinctuur te maken, heb je de volgende benodigdheden nodig:
• Een schone glazen pot (bijvoorbeeld een jampot) met deksel
• Vodka of rum
• Kruiden naar keuze
Kruiden kiezen
Kies eerst welke kruiden je wilt gebruiken.
Dit zijn enkele van mijn favoriete tincturen:
• Kamille tinctuur (ideaal voor kinderen, bevordert een goede nachtrust en een goede huid).
• Amla spijsvertering tinctuur (helpt bij brandend maagzuur, enz.).
• Lekker slapen tinctuur met hop (deze gebruik ik als ik moeite heb met slapen).
• Echinacea-tinctuur (uitstekende ondersteuning van het immuunsysteem bij verkoudheid).
Bereiding
• Vul de pot 1/3 tot 1/2 vol met gedroogde kruiden.
• Vul de pot met alcohol en roer met een schone lepel.
• Plaats het deksel op de pot. Bewaar de pot op een koele / droge plaats, schud dagelijks, gedurende ten minste drie weken en tot zes weken.
• Zeef door kaasdoek en composteer de kruiden. Bewaar de tinctuur in gekleurde druppelflesjes of schone glazen potten.
Soorten alcohol
De alcohol die wordt gebruikt in commerciële kruidentincturen kan afhankelijk zijn van het soort kruid. Kruiden met in water oplosbare bestanddelen kunnen het beste met een lager alcoholpercentage worden geëxtraheerd, terwijl andere bestanddelen met hogere alcoholgehalte kunnen worden geëxtraheerd.
Kruidendeskundigen maken tincturen in kleine partijen met behulp van vodka.
Tinctuurflessen
Gesteriliseerde flessen van donker amberkleurig glas zijn klassieke flesjes tinctuur. Het donkere glas beschermt de kruiden tegen ultraviolet licht. De fles en druppelaar zijn gemaakt van glas omdat plastic kan interageren met de alcohol in de tinctuur.
Omdat tincturen geconcentreerde extracten zijn, helpt de druppelaar om kleine hoeveelheden van de tinctuur te meten.
De tinctuurfles etiketteren met de volgende informatie:
• Gemeenschappelijke naam
• Latijnse naam
• Gebruikte plantendeel (opnemen of het vers of gedroogd is)
• Type alcoholpercentage
• Datum
• Eventuele speciale instructies (bijvoorbeeld alleen voor extern gebruik)
Voorbeelden van tincturen
Hier is een blik op tincturen die vaak in de kruidengeneeskunde worden gebruikt.
Propolis-tinctuur
Propolis is een stof geproduceerd door bijen om bijenkorven te bouwen. Propolis wordt onderzocht op zijn effecten op allergieën, gastro-intestinale stoornissen, allergieën, gynaecologische, orale en huidaandoeningen.
Vlierbessentinctuur
Vlierbessen bevatten anthocyanines, een natuurlijk pigment met antioxiderende eigenschappen. Het consumeren van vlierbessen (en andere voedingsbronnen van anthocyanines) kan chronische ontsteking verminderen, volgens een rapport.
Echinaceatinctuur
Echinacea blijft een van de meest gebruikte kruidenproducten bij volwassenen, volgens een studie uit 2017.
Uit een beoordeling van eerder gepubliceerde klinische onderzoeken bleek dat sommige echinacea-producten effectiever zijn dan een placebo voor verkoudheid.
Kurkuma Tinctuur
Kurkuma (Curcuma longa) is een kruid dat veel wordt gebruikt bij het koken. De actieve component in kurkuma is curcumine, een stof waarvan gezegd wordt dat ze ontstekingsremmende en antioxiderende eigenschappen heeft. Deze bijvoorbeeld.
Een studie gepubliceerd in het International Journal of Rheumatic Diseases, bijvoorbeeld, vond dat curcumine gunstige effecten kon hebben op kniepijn en kwaliteit van leven bij mensen met artrose van de knie.
Hoe gebruik je kruidentincturen
De standaard dosis voor volwassenen is 1/2 tot 1 theelepel tot drie keer per dag. Kinderen krijgen meestal 1/4 tot 1/3 van de dosis voor volwassenen.
Voor kinderen, zwangere vrouwen of mensen die geen alcohol willen consumeren, kan het worden uitgegoten in een hete vloeistof zoals thee om de alcohol te verdampen alvorens te consumeren.