Voordat we natuurlijke zeep maken, zal ik het eerst hebben over hoe chemische zeep wordt gemaakt.
Zeep wordt gemaakt van oliën. Vaak wordt gebruik gemaakt van dierlijk vet of palmolie. De olie wordt verhit in een pan tot ongeveer 55 graden.
Om van de oliën zeep te maken, wordt er natronloog (gootsteenontstopper) gebruikt.
De natronloog wordt opgelost in water. Deze vloeistof is heet en wordt afgekoeld tot dezelfde temperatuur als de olie, ongeveer 55 graden.
De natronloog wordt nu gemengd met de olie en na een tijdje stevig doorroeren wordt het mengsel dik.
Hierna worden chemische stoffen (parfum, parabenen, kleurstoffen, sulfaten, triclosan) toegevoegd aan het mengsel, waarna het in een vorm wordt gegoten. Na een aantal dagen is het mengsel hard genoeg en moet het een aantal weken rijpen.
Hoewel zeep wordt gemaakt van oliën, wordt hun PH gewijzigd door toevoeging van natriumhydroxide of kaliumhydroxide. Dit houdt in dat zeep zout/alkalisch is in plaats van een olie.
Behalve natronloog bevatten chemische zepen ook schadelijke ingrediënten. Ze kunnen onze hormonen verstoren, allergieën bevorderen en het risico op kanker verhogen.
4 ingrediënten in zeep die je moet vermijden
We gebruiken dagelijks chemische zeep om er schoon van te worden. We worden zeker schoon, maar deze zeep doet ons meer kwaad dan goed.
Wist je dat je lichaam behalve door middel van eten, ook voedingsstoffen via de huid (transdermaal) kan opnemen?
Je huid is je grootste orgaan en gemiddeld 60 % van de stoffen die je op de huid aanbrengt wordt uiteindelijk opgenomen in de bloedbaan.
Niet alleen vitaminen, mineralen, essentiële voedingsstoffen komen in je lichaam terecht, helaas absorbeert de huid ook de schadelijke chemische stoffen.
Parfum: parfum is een vaag ingrediënt, het is een mix van verschillende chemicaliën. Je weet niet wat erin zit. Dit kan omdat chemische ingrediënten die een geur produceren beschouwd worden als handelsgeheim. Om geuren langer te laten geuren wordt vaak kankerverwekkende stoffen gebruikt zoals ftalaten.
Ingrediënten in zeep die je liever niet gebruikt:
Parabenen: worden gebruikt als conserveermiddel. Ze doden schimmels en bacteriën waardoor het product langer houdbaar wordt. Het zijn hormoonverstoorders en ze worden gelinkt aan kanker.
Sulfaten: Deze chemicaliën worden gebruikt voor de productie van schuim in de zeep. Enkele veel voorkomende sulfaten zijn SLS (natriumlaurylsulfaat) en SLES (natriumlaurethsulfaat). Sulfaten verwijderen de natuurlijke oliën op de huid. Ze zijn ook irriterend voor mensen met een gevoelige huid of eczeem.
Triclosan: Deze chemische stof komt het meest voor in antibacteriële zeep. Het is een krachtige bacteriedodende en schimmelwerende stof. Maar Triclosan maakt geen onderscheid tussen de schadelijke en nuttige bacteriën. Hierdoor verstoort deze stof het evenwicht van de natuurlijke micorflora op de huid.
Je gebruikt elke dag zeep die schadelijke ingrediënten dag bevat. Na verloop van tijd hopen deze ingrediënten zich op gedurende je leven. Lees hier meer over schadelijke ingrediënten in cosmetica.
Een gouden regel van een ayurvedische arts is: Smeer niets op de huid, wat je niet kan eten.
Met andere woorden, omdat je zeep, shampoo of andere commerciële cosmetica niet kan eten, kan je ze beter niet gebruiken op de huid.
Andere alternatieven voor natuurlijke zeep
Veel ayurvedische bedrijven verkopen tegenwoordig zeep. Deze zijn misschien iets beter dan de commerciële zeep omdat ze ayurvedische bestanddelen gebruiken, maar door het gebruik van ingrediënten als NaOH en KOH zijn ze ook niet goed voor de huid.
Vooral als je een droge, gevoelige of geïrriteerde huid heb, kan je ze beter vermijden.
Het toevoegen van een zeer laag niveau van ayurvedische bestanddelen maakt het product ook niet Ayurvdisch.
Er zijn een aantal zepen, die misschien goed zouden kunnen zijn voor je lichaam als ze gemaakt worden van as van verbrande planten in plaats van NaOH.
Vaak worden deze zepen gemaakt in het Midden-Oosten en Afrika waar de zeep wordt geproduceerd met behulp van traditionele processen en methodes.
Natuurlijke zeep maken
Persoonlijk vind ik dat chemische zepen zo veel mogelijk vermeden moeten worden. We denken dat we niet zonder zeep kunnen leven. Maar dat kan echt. Er zijn veel betere alternatieven voor de chemische variant.
De zeep zoals wij die kennen, wordt niet gebruikt in de Ayurveda.
In overeenstemming met de principes van Ayurveda, bevat Ayurvedische zeep alleen natuurlijke plantaardige producten. Chemische ingrediënten of dierlijke bijproducten worden vermeden.
Deze traditie van het gebruik van pure plantaardige zeep voedt en verjongt de huid. Een breed scala van speciale kruidenmengsels helpen de huid te reinigen en bij huidaandoeningen.
Omdat Ayurvedische zeep geen agressieve chemicaliën bevatten, zijn ze veel zachter voor de huid, terwijl nog steeds sterk genoeg is om te reinigen.
Behalve dat ze goed reinigen bieden ze vele andere voordelen afhankelijk van de ingrediënten die worden gebruikt:
• ontstekingsremmende of antiseptische eigenschappen (pitta huid).
• ontspannend (vata huid).
• verbeteren de bloedcirculatie (kapha huid).
• helpen bij acne en andere huidaandoeningen.
• helpen bij huidallergie en kleine wondjes.
Welke kruiden worden gebruikt bij het maken van natuurlijke ayurvedische zeep
Het belangrijkste ingrediënt bij het maken van natuurlijke zeep is besan (kikkererwtenmeel). Het is de basis voor elke kruiden bad poeder. 50% – 70% van het bad poeder bestaat uit besan. De overige 20%-30% bestaat uit een combinatie van verschillende kruiden poeders.
Besan is een eeuwenoude super hit bij een aantal huidproblemen, zoals doffe huid, acne en voor het verwijderen van ongewenste haargroei. Besan is goed voor de huid en het heeft een exfoliërende werking. Het verwijdert dode huidcellen, waardoor je huid glad en glanzend wordt.
Kies een combinatie van kruiden uit op basis van het gewenste effect dat je wilt bereiken.
• Bij een ontstoken, branderige huid: gebruik meer amla, rooswater/ roospoeder, amandelpoeder en neem. Gebruik liever geen gember.
• Bij een betere doorbloeding: gebruik een snufje gember en meer neem.
• Bij acne, huidallergie, kleine wondjes: gebruik meer kurkuma, neem, goudsbloem en weegbree.
Kruidencombinatie bij zelf natuurlijke zeep maken:
• Kamille is jeukstillend, ontstekingsremmend, kalmerend en verzachtend voor de huid. Heilzaam bij huidirritaties, eczeem en psoriasis.
• Kurkuma zuivert het bloed en voedt de huid. Het heeft ontstekingsremmende en antibacteriële eigenschappen, het helpt bij helpt bij het verminderen van ontsteking van de huid, acne, puistjes, vlekken, pigmentatie. Het voorkomt ook een droge huid en vertraagt de veroudering van de huid. Gebruik een theelepel kurkuma, meer mag, maar het kan een gele gloed op de huid achterlaten als het niet goed met water wordt gewassen.
• Amla is rijk aan anti-oxidanten en heeft een koelend effect op de huid.
• Gember verbetert de bloedcirculatie en verlicht ontsteking. Een snufje toevoegen is voldoende.
• Roospoeder heeft een kalmerend effect, verlicht een brandend gevoel in de huid.
• Amandelpoeder is rijk aan natuurlijke vitamine E en het hydrateert de huid.
• Weegbree zit vol nuttige stoffen, zoals looistoffen, slijmstoffen en xanthophyl. Looistoffen stelpen bloedingen, slijmstoffen werken verzachtend en xanthophyl bevordert het herstel van de huid. Al met al dus een kruid dat uitwendig gebruikt kan worden om wonden te behandelen en de huid te verzorgen.
• Neem wordt in de huidverzorging gebruikt voor vele huidproblemen. Neem bevat uitzonderlijk hoge niveaus van antioxidanten. Het reinigt en hydrateert de huid, zuivert het bloed, het wordt gebruikt bij acne, eczeem, huidveroudering.
Bereidingswijze natuurlijke zeep
• Meng de kruiden in een kom.
• Doe het mengsel in een glazen potje.
• Doe ongeveer 2 lepels in een kommetje.
• Vata (droge huid): meng het water. Gebruik sesamolie bij een te hoge vata dosha.
• Pitta (gevoelige huid): meng het met water. Je kan het ook met rozenwater of kokosolie mengen bij een te hoge pitta dosha.
• Kapha (vette huid): meng het kruidenmengsel met water.
Wrijf het mengsel over het hele lichaam. Ook goed en stevig wrijven in de oksels om de zweetgeuren te verwijderen.
Na 1 minuut kan je douchen.
Met parfum (optioneel)
• Je kan ook essentiële oliën gebruiken voor een lekkere geur.
• Of sandelhout gebruiken voor een heerlijke geur.
Als je stopt met het gebruiken van zeep merk je een enorme verbetering van de gezondheid van de huid. Je huid voelt niet meer droog aan, het is met dit kruiden badpoeder ook niet meer nodig om een lotion te gebruiken na het douchen.
Een ander voordeel als je stopt met het gebruiken van zeep, is dat je vieze lichaamsgeur verdwijnt.
Wanneer kan je zeep gebruiken?
Vaak douchen met ouderwetse zeep tast de huidvetten aan. Gebruik een natuurlijke zeep gemaakt van een hoog percentage aan vloeibare oliën en een ´overvet´ percentage van tenminste 5%, waardoor de huid niet zal uitdrogen.
Hoe vaak kan je deze natuurlijke zeep gebruiken voor het hele lichaam? Dat is afhankelijk van je dosha type:
Vata type: 1 keer in de week
Pitta type: 2 keer in de week
Kapha type: 3-4 keer in de week
Gebruik op andere dagen alleen zeep op die plekken die het echt nodig hebben, zoals oksels, liezen en voeten.
Omdat de rest van je lichaam niet erg vies wordt, werkt een eenvoudige wasbeurt met een ayurvedisch badpoeder uitstekend en het helpt je om die vitale natuurlijke oliën te behouden.