Heb je altijd een opgeblazen buik? Ontdek waarom en wat je hiertegen kan doen. Ken je ook het onaangename gevoel van een opgeblazen buik? Het voelt alsof je een ballon in je buik hebt.
Hoewel een opgeblazen gevoel ongemakkelijk is en zelfs gênant als het gaat om gas, kan het probleem groter zijn dan je zou denken.
Een opgeblazen buik of een opgeblazen gevoel hebben is een symptoom. Het is dus eigenlijk een signaal van je lichaam dat er iets uit balans is.
Een opgeblazen gevoel staat vrijwel nooit op zichzelf. Vaak zijn er ook andere problemen: obstipatie, winderigheid, slecht slapen en veel stress.
Signaal van je darmen
Als je lichaam deze signalen afgeeft is het belangrijk daar aandacht aan te besteden. Want al deze verschijnselen kunnen duiden op een probleem in je spijsvertering.
Hoewel een opgeblazen gevoel en winderigheid soms worden veroorzaakt door ernstige medische aandoeningen (laat altijd een diagnose stellen door je arts om dit uit te sluiten), wordt het vaak veroorzaakt door een niet efficiënt werkende spijsvertering .
Winderigheid en een opgeblazen gevoel zijn vaak tekenen dat het eten niet volledig verteerd kan worden door het lichaam.
Werkt je spijsvertering ook niet goed?
Je ben niet de enige.
Maar liefst 1 op de 5 mensen heeft regelmatig last van darmklachten (dat zijn meer dan 1 miljoen mensen) en elk jaar bezoeken een half miljoen Nederlanders hun huisarts met darmklachten.
Met bewerkte voeding (schadelijke E nummers) die de meesten van ons eten, hoge niveaus van stress, behoefte aan dagelijkse medicatie en blootstelling aan verschillende verontreinigende stoffen, is het geen wonder dat we meer last hebben van een opgeblazen gevoel.
Veel mensen hebben al jaren last van spijsverteringsproblemen en weten niet beter dan dat het een bijna onvermijdelijk onderdeel van henzelf.
Mensen met darmklachten gaan naar de dokter en laten zich medicijnen voorschrijven. Je doet dan aan symptoombestrijding, zonder de echte oorzaak weg te nemen. Je maskeert tijdelijk het probleem, maar lost de oorzaak niet op. Vaak hebben geneesmiddelen ook bijwerkingen.
Soms zijn medicijnen misschien onvermijdelijk, maar heel vaak kun je darmklachten op een natuurlijke manier oplossen.
Wat zijn de problemen?
Wanneer je niets doet aan een slechte spijsvertering, zal je niet alleen de meer voor de hand liggende symptomen ervaren, zoals opgeblazen buik, constipatie en winderigheid.
Wat ayurveda 4000 jaar geleden al zei: “Alle ziekte begint in de darm”, bevestigt de moderne wetenschap nu pas. PubMed is de grootste online bibliotheek met referenties naar medisch wetenschappelijke artikelen. Vrijwel alle medisch belangrijke publicaties van de laatste tientallen jaren zijn daarin te vinden.
Op pubmed zijn vele wetenschappelijke studies te vinden over de negatieve gevolgen van een slecht werkende spijsvertering.
Op langere termijn vernietigt een slecht werkende spijsvertering het vermogen van je lichaam om voedingsstoffen te absorberen, om toxinen uit je lichaam te elimineren, je immuunsysteem te onderhouden, je te voorzien van energie en zichzelf te beschermen tegen ziekten.
De spijsvertering beïnvloedt niet alleen ons immuunsysteem, maar ook je stemming, hormonen en lichaamsgeur.
Dr. Junger wijst erop dat hartaandoeningen, kanker, diabetes, slapeloosheid, astma, depressie, auto-immuunziekten en artritis allemaal terug te voeren zijn op de geïrriteerde darm.
Het is dus belangrijk goed om je spijsvertering te optimaliseren en daar kan je zelf heel veel aan doen.
Ayurveda en een opgeblazen buik
Volgens ayurveda zijn we allemaal opgebouwd uit een specifieke verhouding van de elementen (dosha). Er bestaat een eindeloos aantal combinaties van de verschillende verhoudingen van deze elementen.
Stel dat je in balans bestaat uit: 60% vata (=wind), 40% pitta (=vuur) en 50% kapha (=water).
Maar wat nu als je vata (wind) stijgt als gevolg van een verkeerd eetpatroon of verandering van levensstijl?
Je vata is gestegen van 60% naar 80%. Je hebt nu letterlijk teveel wind in je lichaam en je bent uit balans. Dit ervaar je als teveel gas in je buik, een opgeblazen buik/gevoel.
Je vata (wind) in je lichaam moet je verlagen naar zijn oorspronkelijke hoeveelheid: 60%.
Hoe doe je dat?
Wat zijn de kwaliteiten van wind? Koud, beweeglijk, licht, ruw etc. We moeten de tegenovergestelde kwaliteiten toevoegen. Heet, stil, zwaar, glad om weer in balans te komen.
Koud – Heet
Beweeglijk – Stil/Rustig
Licht – Zwaar
Ayurvedische tips tegen een opgezette buik
1. Voedingsmiddelen die een opgeblazen maag veroorzaken na het eten
Bepaalde voedingsmiddelen kunnen vaak een opgeblazen gevoel en vergassing veroorzaken, vooral bij vata mensen of als je vata dosha is gestegen:
• Rauw kost
• Kruisbloemige groenten (zoals broccoli, bloemkool, boerenkool, kool, spruitjes, sla, uien)
• Bonen en linzen
• Bepaalde vruchten zoals abrikozen, appels, perziken, peren en pruimen
Andere voedingsmiddelen die een opgeblazen gevoel en vergassing kunnen veroorzaken zijn:
• High fructose stroop (komt in ongeveer 80% van de supermarkt voeding/fabrieksvoedsel)
• Zuivelproducten (melk, kaas, yoghurt, ijs)
• Koolzuurhoudende dranken (bijvoorbeeld cola)
Rauwkost
Rauwkost kan gezond zijn, maar volgens ayurveda heeft rauwe kost koude kwaliteiten. Het zorgt ervoor dat de vata dosha in je lichaam stijgt. Hierdoor zijn ze vrij moeilijk te verteren. Als je last hebt van gas en een opgeblazen gevoel, stoom liever je rauw kost.
Gekookt eten wordt makkelijker verteerd dan rauwkost
Kauwen is een belangrijke eerste stap in het spijsverteringsproces. De handeling van het kauwen breekt grote stukken voedsel af in kleine deeltjes die verteerd kunnen worden.
Onjuist gekauwd voedsel is veel moeilijker voor het lichaam om te verteren en kan leiden tot gas en een opgeblazen gevoel. Bovendien vereist het aanzienlijk meer energie en moeite om rauw voedsel op de juiste manier te kauwen dan gekookte.
Het koken van voedsel breekt een deel van zijn vezels en planten celwanden af, waardoor het lichaam de voedingsstoffen gemakkelijker kan verteren en opnemen.
Koken verbetert over het algemeen ook de smaak en het aroma van voedsel, waardoor het veel aangenamer is om te eten.
Correct koken verbetert niet alleen hun verteerbaarheid, maar vermindert ook het aantal anti-voedingsstoffen dat ze bevatten. Anti-voedingsstoffen zijn verbindingen die het vermogen van het lichaam remmen om voedingsstoffen in plantaardig voedsel te absorberen.
De verteerbaarheid van een voedsel is belangrijk omdat je lichaam alleen de gezondheidsvoordelen van een voedingsmiddel kan ontvangen als het in staat is de voedingsstoffen te absorberen.
Sommige gekookte voedingsmiddelen kunnen het lichaam van meer voedingsstoffen voorzien dan hun rauwe tegenhangers omdat ze gemakkelijker te kauwen en te verteren zijn.
Koken verhoogt de antioxiderende capaciteit van sommige groenten
Studies hebben aangetoond dat het koken van groenten de beschikbaarheid van antioxidanten zoals beta-caroteen en luteïne verhoogt. Beta-caroteen is een krachtige antioxidant die het lichaam omzet in vitamine A. Een dieet rijk aan bètacaroteen is in verband gebracht met een verminderd risico op hartaandoeningen.
De antioxidant lycopeen wordt ook gemakkelijker door je lichaam opgenomen als je het van gekookt voedsel in plaats van rauw voedsel krijgt.
Eén studie toonde aan dat het koken van tomaten hun vitamine C-gehalte met 29% verminderde, terwijl hun lycopeengehalte meer dan verdubbelde binnen 30 minuten na het koken. Ook is de totale antioxidantcapaciteit van de tomaten met meer dan 60% toegenomen.
Een andere studie toonde aan dat koken de antioxidantcapaciteit en het gehalte aan plantaardige stoffen in wortelen, broccoli en courgettes verhoogt.
Antioxidanten zijn belangrijk omdat ze het lichaam beschermen tegen schadelijke moleculen die vrije radicalen worden genoemd. Een dieet rijk aan antioxidanten wordt geassocieerd met een lager risico op chronische ziekten.
Koken en vezels
Als je vindt dat rauwe groenten moeilijk te verteren zijn, is dit dus waarschijnlijk te wijten aan het onoplosbare vezelgehalte, waardoor je lichaam problemen heeft om af te breken. Zelfs een lichtjes koken kan de vezelinhoud in groenten verzachten, waardoor je lichaam het gemakkelijker kan verwerken.
Gasproducerende voedingsmiddelen
Kool, erwten, aardappelen, bloemkool, broccoli en spruitjes zijn de voedingsmiddelen die het meest gas produceren.
Bonen
Ook de meeste bonen horen op deze lijst. Bonen zijn bij velen geliefd omdat het goedkoop is en vanwege hun eiwitgehalte. Ze zijn heerlijk en geven je een vol gevoel, maar ze kunnen ook
een verscheidenheid aan spijsverteringsklachten veroorzaken. Gas, een opgeblazen gevoel, buikpijn en obstipatie kunnen allemaal worden toegeschreven aan de bonenconsumptie.
Bonen zijn echter zeer gezonde voedingsmiddelen die een goede bron van magere vegetarische eiwitten en voedingsvezels bieden. Het eten van een vezelrijk dieet kan zelfs helpen om je spijsvertering te verbeteren, om je gewicht te beheersen en je cholesterolniveau te verlagen.
Gasvorming bonen
Bonen bevatten nogal wat vezels, die, hoewel ze over het algemeen als gunstig worden beschouwd, kunnen ze voor sommige mensen (vooral als je een vata type bent), gastro-intestinale problemen veroorzaken. Er is echter een groter probleem als je bonen eet: raffinose.
Als je spijsverteringsvuur niet sterk genoeg is, passeert het je maag-darmkanaal volledig onverteerd. Zodra het de dikke darm bereikt, doen de bacteriën zich daar goed aan en fermenteren raffinose in grote hoeveelheden waterstof, methaan en andere gassen.
Tip bonen voorbereiden voor een betere spijsvertering
Het is niet verrassend dat traditionele culturen bonen al duizenden jaren aten en methoden van het slow-food-type gebruikten om ze beter verteerbaar te maken.
Van gisten, weken tot kiemen, we kunnen veel leren van deze traditionele culturen. Als gas een blijvend probleem voor je is bij het consumeren van bonen, probeer dan een paar verschillende kooktechnieken om je vertering ervan te verbeteren.
Het belangrijkste aspect om bonen goed klaar te maken, is door het proces een paar dagen voordat je ze daadwerkelijk wilt koken te starten.
Gebruik de volgende principes bij het bereiden van bonen:
• Week de bonen minstens 48 uur. Niet alleen ‘s nachts’ zoals veel recepten dat aangeven, maar voor 1-2 dagen. Hoe langer ze geweekt zijn, des te gemakkelijker ze te verteren zijn.
• Het University of Michigan Health System merkt op dat het toevoegen van een kleine hoeveelheid baking soda of azijn aan het water bij het weken droge bonen, goed werkt.
• Kook de bonen niet in het water waarin ze zijn gedrenkt en spoel ze goed.
• Langzaam koken van de bonen, kan ook de gas veroorzakende verbindingen verminderen. Een slow-cooker werkt goed. Door bonen langzaam te koken, hebben ze de tijd om die moeilijk te verteren vezels af te breken.
• Week en kook met Kombu. Week de bonen met kombu (een zeegroente) omdat kombu feitelijk het enzym bevat dat nodig is om de oligosacchariden af te breken.
• Je kan ook spijsverteringsenzymsupplementen kopen die helpen bij de vertering van bonen en de gasproductie verminderen.
Fructose (in fabrieksvoedsel)
Volgens Ayurveda kan je liever sattva voeding (onbewerkte voeding) eten in plaats van fabrieksvoedsel. Waarom?
Misschien wist je het niet, maar als je supermarktvoeding eet, krijg je een ton aan fructose in je lichaam. Fructose wordt ook wel fruitsuiker genoemd, maar fruit draagt daadwerkelijk slechts een kleine fractie fructose bij in de meeste diëten.
Verreweg de grootste bron van voedingsfructose is de toegevoegde suikers, en in het bijzonder de hoge fructose maisstroop, die in ongeveer 80% van de verpakte voedingsmiddelen en dranken ligt.
Waarom is dit een probleem? Omdat het ongezond is. Hartziekten, diabetes, bepaalde vormen van kanker en veel meer ziekten zijn allemaal sterk verbonden met excessieve fructose consumptie.
Ondertussen maakt al die hoge fructose maisstroop je lichaam vetter en dikker en kan je lichaam zich minder tegen infecties en ziekten verdedigen.
De gevaren van teveel fructose aan je gezondheid op lange termijn zijn bekend.
Wat zeer weinig mensen weten is dat fructose ook een belangrijke oorzaak is van opgeblazen gevoel, stinkend gas en zelfs ernstiger spijsverteringsproblemen.
Grote hoeveelheden fructose leidt tot fructose malabsorptie. 30 tot 40 procent van de bevolking lijdt hieraan. De symptomen van fructose malabsorptie omvatten buikpijn en krampen, verhoogde darm geluiden, opgeblazen gevoel, overmatige flatulentie en diarree.
Doordat de fructose niet, of niet genoeg opgenomen wordt, stijgt de concentratie in de dikke darm, waarna de bacteriën het omzetten in waterstof en koolstofdioxide. Hierdoor worden de meeste symptomen van een opgeblazen gevoel, veroorzaakt
Onderzoek toont aan dat ongeveer een derde van anderszins gezonde volwassenen fructose malabsorptie op slechts 50 gram fructose ervaart. Een groot frisdrank en gebak kan dit niveau gemakkelijk bereiken. Zelfs zoete ontbijtgranen en een groot glas vruchtensap in de ochtend is voldoende om problemen te veroorzaken.
Voedingsmiddelenfabrikanten hebben deze goedkope suiker toegevoegd in vrijwel alles wat ze maken.
Volgens ayurveda kan je liever sattva voeding eten, omdat je lichaam chemische voeding niet herkent. En hoe meer chemische processen het voedsel verder heeft doorstaan, hoe lastiger het voor het lichaam wordt om het te verteren, waardoor je sneller last zal krijgen van een opgeblazen gevoel dan bij sattva voedsel.
Melk
Zuivelproducten kunnen een bron van darmproblemen en een opgeblazen gevoel zijn als je problemen hebt met het verteren van lactose of melksuiker. Een lactose-intolerantie komt heel veel voor en kan forse buikklachten opleveren.
Wat is lactose-gevoeligheid?
Lactose is een type suiker dat wordt aangetroffen in koemelk en andere zuivelproducten. Lactose moet worden afgebroken in de darm door het enzym lactase.
Baby’s produceren veel lactase in hun spijsverteringssystemen en hebben meestal geen problemen met het verteren van melk. Naarmate we ouder worden, neemt de hoeveelheid lactase-enzym die ons lichaam produceert om lactose af te breken, rond de adolescentie af.
Dit is heel normaal, want melk is voor baby’s. Hoe gevoelig je bent voor lactose, hangt af van hoeveel lactase-enzym je spijsverteringsstelsel nog steeds produceert. Sommige volwassenen kunnen bijvoorbeeld een glas melk drinken zonder duidelijke bijwerkingen.
Anderen kunnen een half glas zonder ongemak hebben, maar meer dan dat zal problemen veroorzaken. Voor meer mensen die gevoelig zijn voor lactose, kan zelfs een scheutje melk in hun koffie gastro-intestinale problemen veroorzaken. Op dit niveau wordt een persoon als lactose-intolerant beschouwd.
Vrijwel alle zuivelproducten of de inname van lactose in verschillende andere voedingsmiddelen zullen snel problemen veroorzaken. Iemand die zeer lactose-intolerant is, weet het direct, omdat ze na het drinken van melk of de meeste andere zuivelproducten een opgeblazen gevoel, maagkrampen en overmatige winderigheid ervaren.
Vaker hebben mensen een verschillende mate van gevoeligheid voor lactose, waardoor het moeilijker wordt om melk aan te wijzen als oorzaak van hun darmproblemen.
Lactose in bewerkte voedingsmiddelen
Helaas, ondanks alle potentiële spijsverteringsproblemen met lactose, lijken voedselproducenten melksuiker een goedkoop en nuttig ingrediënt te vinden en het wordt toegevoegd aan een breed scala aan bewerkte producten.
Welke voedingsmiddelen en dranken bevatten lactose?
In veel supermarkt voeding komt lactose voor. Hier een aantal voorbeelden van voedingsmiddelen en dranken die lactose bevatten.
Terwijl melk de meest voor de hand liggende bron van lactose is, zijn er vele andere mogelijke boosdoeners van een opgeblazen buik, winderigheid en andere darmproblemen die worden veroorzaakt door onverteerde melksuiker:
• Eiwitpoeders gemaakt met wei kunnen een geconcentreerde bron van lactose zijn en veroorzaken bij veel mensen winderigheidsproblemen.
• Kaas bevat over het algemeen minder lactose. Gerijpte kazen zoals parmezaanse kaas of cheddar hebben minder melksuiker dan zachtere kazen zoals camembert of mozzarella, die over het meer lactose bevatten.
• IJs kan helaas bijzonder slecht zijn. Het is niet alleen gemaakt van melk, maar fabrikanten hebben de neiging om het nog verder te verzoeten met toegevoegde melksuiker.
• Yoghurt, zou in theorie minder lactose moeten hebben, aangezien de voordelige bacteriën de melksuiker voor-verteerd hebben. Helaas is wat tegenwoordig in de supermarktkoelkasten voor yoghurt moet doorgaan, vaak niets meer dan gezoete, verdikte melk met een zeer klein probiotisch gehalte. Een traditionele Griekse of gekweekte yoghurt van goede kwaliteit en zonder smaak zal waarschijnlijk veel minder lactose bevatten.
• Ingeblikte soep is een minder voor de hand liggende bron van lactose, maar bevat vaak veel lactose.
• Hartige snacks bevatten vaak melkpoeder dat weer lactose bevat en alles wat met kaas is gearomatiseerd, bevat melksuiker.
• Zoetigheden zoals melkchocolade (donkere chocolade is veel lager en gezonder), cakes, puddingen, koekjes en vooral donuts zijn allemaal potentieel belangrijke bronnen van lactose.
• Sauzen, jus en sladressing zoals mayonaise kunnen allemaal lactose bevatten. Je kan de labels controleren op vaste melkstoffen, melkpoeder, alles wat begint met wei en natuurlijk lactose zelf.
• Ontbijtgranen worden soms ook gemaakt met melkpoeder of melk vaste stoffen, maar dit valt in het niet als je ontbijtgranen eet met een grote kom koemelk.
• Zelfs bewerkte vleeswaren zoals worsten kunnen lactose bevatten en zijn de moeite waard om ze te vermijden. Natuurlijk zal bewerkte pizza met zijn combinatie van zachte kaas, brood en vaak bewerkt vlees een overvloed hebben aan lactose.
Als je voedseletiketten lees, let dan op de volgende ingrediënten als je melksuiker wil vermijden: melkpoeder, melk droge stof, melkeiwit, wei pasta of eiwit, magere melkpoeder, caseïne, natriumcaseïnaat en natuurlijk lactose zelf. Voor iemand die echt lactose-intolerant is, is het belangrijk om zoveel mogelijk voedingsmiddelen op de bovenstaande lijst te vermijden om gastro-intestinale problemen te voorkomen.
Het is veel serieuzer dan alleen krampen, een opgeblazen gevoel en winderigheid. Voortdurend omgaan met de fermentatie van lactose kan je spijsverteringsstelsel in een verzwakte toestand achterlaten en leiden tot schadelijke bacteriële overgroei en verlaagde immuniteit.
Voor iemand die slechts een beetje lactosegevoelig is, kan alleen melk vermijden voldoende zijn om alle incidentele problemen te voorkomen. Kokosmelk bijvoorbeeld is een goed alternatief voor koeienmelk. Als je zeker wilt weten of je lactose-intolerant bent, dan is er een eenvoudige test verkrijgbaar bij je huisarts.
Waarom produceert melk de meest geurige winden?
Wanneer je lichaam niet genoeg van het lactase-enzym in je dunne darm produceert, gaat lactose in het voedsel dat je eet, onverteerd naar je dikke darm.
Bepaalde bacteriën in je dikke darm zijn dol op melksuiker en gaan snel aan het werk om het te vergisten. Dit proces creëert veel gas en, vanwege de hoge proteïnegehalte in melk, zijn deze winden geuriger dan die geproduceerd door de fermentatie van de raffinose in bonen.
Deze extra gassen in het gastro-intestinale systeem kunnen allerlei problemen en ongemakken veroorzaken, van een opgeblazen gevoel en darmkrampen en spasmen tot diarree en natuurlijk overmatige winderigheid.
De zure kant van cola
Dat cola niet in het rijtje gezonde voedingsmiddelen thuis hoort, zullen weinig mensen bestrijden. Toch gebruiken zovelen van ons elke dag opnieuw zeer zure cola. Wat voor effect heeft deze zure drank op onze spijsvertering?
De pH- waarde is een maat voor de zuurgraad, hoe zuurder een vloeistof is hoe lager de pH-waarde. Normaal heerst in de mond een pH van rond de 7. Door het drinken van zure frisdranken kan de pH onder die 7 (neutraal water) zakken. Als de pH onder de 5, komt, lost het je tandglazuur langzaam op.
Het speeksel in de mond kan vooral frisdranken met een pH lager dan 4 moeilijk neutraliseren. De meeste frisdranken en vruchtensappen hebben een zuurgraad lager dan 4, ook al smaken ze erg zoet.
De zure niveaus in frisdrank
In plaats van onverdunde azijn te drinken, drinken we cola. Frisdranken zijn ongeveer het zuurste dat je kunt kopen om te drinken. De pH-waarde van frisdrank is ongeveer 2,5. De resultaten in test variëren van 2,3 tot 3,5 maar een pH van 2,5 wordt gewoonlijk aangehaald voor de meest populaire merknaam cola.
Om een idee te krijgen van het zuur in frisdrank, batterijzuur (dat je huid verbrand) heeft een pH van 1. Misschien is dit de reden waarom frisdrankfabrikanten ervoor kiezen om hun frisdrank vol te stoppen met enorme hoeveelheden suiker of fructose maïs siroop. Ze hebben het nodig om de zure pH van frisdrank te verdoezelen en het zou zonder dat onsmakelijk zijn.
Hoe de zuren in frisdrank je spijsverteringsstelsel beïnvloeden
Hoewel de buffersystemen van een gezond spijsverteringskanaal ervoor moeten zorgen dat de zuurgraad van cola niet direct in je bloedbaan terechtkomt, kunnen deze tegenmaatregelen kostbaar zijn.
Mineralen opgeslagen in het lichaam zoals calciumfosfaat worden aangetrokken door de fosfaatbuffering om sterke zuren zoals het fosforzuur in frisdrank tegen te gaan. Calciumfosfaat is een belangrijk bestanddeel van onze botten en tanden, maar hoe meer zuur in frisdrank voorkomt, hoe meer calciumfosfaat wordt gebruikt om ze te neutraliseren.
Het is niet alleen een kwestie van dat er niet genoeg calcium is om gezonde botten en tanden te behouden. Na verloop van tijd, met een hoog verbruik van zure dranken zoals cola, kan calcium daadwerkelijk uit de botten en tanden worden getrokken om de voortdurende lage pH-aanval op je spijsverteringsstelsel te verwerken.
Wanneer dit gebeurt, worden onze tanden zwakker en worden de botten brozer en breken makkelijker af en het uiteindelijke resultaat kan osteoporose zijn.
Wat doet cola met je maag?
Je mond, keel en slokdarm zijn allemaal erg gevoelig voor zuren zoals fosforzuur en kunnen geïrriteerd raken door regelmatige blootstelling aan cola. Maar hoe zit het met je maag?
Sommige mensen denken dat, omdat het zoutzuur in je maag een lagere pH heeft, rond de pH van 2 en minder dan de pH van 2,5, de zuurgraad geen effect zou hebben. Helaas lijkt regelmatige blootstelling aan frisdrank en het fosforzuur ervan de secretie van zoutzuur in je maag na verloop van tijd te verminderen.
Een verminderde zoutzuurafscheiding is een groot probleem voor een goede vertering. Het drinken van frisdrank kan in het bijzonder de eiwitvertering beïnvloeden.
Met het fosforzuur, enorme hoeveelheden suiker en de verschillende chemicaliën in frisdrank hebben we serieuze problemen met de spijsvertering. Vervang nu de cola en je kunt voorkomen dat je ooit deze problemen hebt. Je zal misschien ook afvallen.
Hoe zit het met de light cola?
Vanaf de jaren tachtig zijn er light varianten geïntroduceerd. De bekendste is Coca-Cola Light, maar ook bijna alle andere merken hebben wel een dergelijke variant in het assortiment. Het grote verschil is de hoeveelheid suiker. Bij Light is alle suiker vervangen door zoetstoffen als aspartaam en acesulfaam-K.
Van deze zoetstoffen wordt beweerd dat ze gevolgen hebben voor je gezondheid. Dr. Roberts, een deskundige op het gebied van aspartaam heeft een boek geschreven over dit onderwerp. In een documentaire geeft hij aan dat aspartaam daadwerkelijk een gif is.
Hij legt uit dat aspartaam bestaat uit drie stoffen, phenylalanine, asparaginezuur en methyl esters. Bij inname van aspartaam, zetten deze stoffen zich om in methanol, een zeer giftig gif. Vervolgens zet methanol zich om in formaldehyde. Er zijn heel wat bijwerkingen toe te schrijven aan aspartaam. Light is dus zeker niet gezond.
Vaak wordt cola los genoemd van andere frisdranken. Maar bij andere frisdranken gebruikt gelden hiervoor grotendeels dezelfde gezondheidsrisico’s. In de meeste andere frisdranken zit echter geen cafeïne, dus dat maakt cola wel iets erger. Maar kijk je naar suiker, en zuurtegraad dan zijn de andere frisdranken geen verstandig alternatief voor cola.
Suikeralcoholen
Suikeralcoholen worden gebruikt om suiker in suikervrije voedingsmiddelen te vervangen. Gebruikelijke typen omvatten xylitol, sorbitol en mannitol. Suikeralcoholen hebben de neiging spijsverteringsproblemen te veroorzaken, omdat ze de dikke darm onverteerd bereiken waar de darmbacteriën zich voeden.
Het consumeren van grote hoeveelheden suikeralcoholen kan spijsverteringsproblemen veroorzaken, zoals een opgeblazen gevoel, gas en diarree.
Stevia is ook een gezond alternatief voor suiker en suikeralcoholen.
Bier
Iedereen heeft waarschijnlijk eerder de term “bierbuik” gehoord. Het verwijst niet alleen naar toegenomen buikvet, maar ook naar het opgeblazen gevoel veroorzaakt door het drinken van bier.
Bier is een koolzuurhoudende drank gemaakt van bronnen van vergistbare koolhydraten zoals gerst, maïs, tarwe en rijst, samen met wat gist en water.
Daarom bevat het zowel gas (koolstofdioxide) als fermenteerbare koolhydraten, twee bekende oorzaken van een opgeblazen gevoel. De granen die worden gebruikt om het bier te brouwen bevatten vaak ook gluten.
2. Niet alleen wat je eet, maar ook hoe je eet, zijn de belangrijke boosdoeners voor overtollige winden en een opgezette buik
• Het slikken van lucht.
• Te snel eten.
• Fruit na de maaltijd (verkeerde voedselcombinatie).
• Drinken op het verkeerde moment .
Lucht slikken
Vaak slikken we lucht (Aërofagie is het medische woord voor lucht slikken). Dit gebeurt vaak onbewust (bijvoorbeeld bij nervositeit of snel eten en drinken) en leidt tot een vol gevoel, en/of tot meer boeren dan normaal, of tot meer winden laten, of beide.
Snel eten of praten terwijl je eet, kan veel lucht de maag in sturen en leiden tot opgeblazen gevoel en krampen in de buik. Geniet liever van je eten en neem de tijd om het goed te proeven.
Hoe kan je stoppen met lucht inslikken
Begin met het elimineren van de eenvoudiger bekende oorzaken voor een paar dagen en merk op of de symptomen verminderen.
Belangrijk, als je een ernstig geval van aerofagie heeft, moet je medisch advies inwinnen bij een specialist. Veel mensen zullen echter verbetering zien met enkele van de eenvoudige veranderingen die voor hen liggen.
Oorzaken van teveel lucht inslikken
Het drinken van koolzuurhoudende dranken, zoals zure frisdrank of bier, komt koolstofdioxide rechtstreeks in je maag terecht. Geef het een paar dagen rust en kijk welk effect dit heeft op je symptomen.
Ook drinken met een rietje, snel drinken en slurpen van vloeistoffen, zullen waarschijnlijk extra lucht in de maag brengen. Probeer langzaam te drinken. Het drinken van veel vloeistof tijdens een maaltijd is ook de moeite waard om te vermijden, omdat het de optimale spijsvertering belemmert.
Kauwgom, zuigen op harde snoepjes en het roken van sigaretten kunnen allemaal leiden tot het doorslikken van overtollige lucht. Het is zeker de moeite waard als je je gezondheid op prijs stelt.
Snel eten veroorzaakt een opgeblazen gevoel
Er zijn verschillende redenen waarom te snel eten een van de belangrijkste oorzaken kan zijn van maag gas, opgeblazen gevoel en winderigheid.
De meest voor de hand liggende is een slechte spijsvertering, maar te snel eten kan ook spijsverteringsproblemen veroorzaken. Vertering is een lange reeks van processen, elk met hun rol, elk proces is afhankelijk van de vorige.
• Wanneer we niet de tijd nemen om te eten, mis je de belangrijke eerste stappen van het grondig kauwen van het voedsel om het op te splitsen tot een bruikbaarder formaat voor de maag. Door het voedsel goed fijn te malen, kunnen de enzymen het voedsel later in het spijsverteringskanaal goed verteren.
• Gehaast eten vermindert ook de hoeveelheid speeksel en zijn enzymen die in het voedsel worden gemengd.
• Wanneer we haast hebben en snel eten zullen we ook sneller lucht inslikken met ons voedsel, wat een bekende oorzaak is van winderigheid en een opgeblazen gevoel. Een beetje extra tijd nemen om van onze maaltijden te genieten, kan je later veel ongemak besparen.
.
Voordelen langzaam eten:
• Spijsvertering begint in de mond, niet in de maag. Kauwen breekt het voedsel in kleinere, hanteerbare stukken, vergroot het oppervlak en vermengt het met speeksel.
Dit speeksel bevat de enzymen amylase, die koolhydraten afbreken en linguale lipase voor de juiste vertering van vetten. Het hele spijsverteringsproces kan verslechteren als we te snel eten.
• Te snel eten voedt darmbacteriën. Eiwitten bijvoorbeeld worden beter verteerd door langzamer te eten.
Te veel eiwit in een te grote maaltijd is een veel voorkomende oorzaak van problemen met de spijsvertering en overmatige winderigheid. Onverteerd eiwit kan rotten in de dikke darm waar het door bacteriën wordt gefermenteerd, wat leidt tot de productie van gassen zoals waterstofsulfide, indolen, skatolen en mercaptanen. Het vergt slechts een kleine hoeveelheid van deze gassen om slecht ruikende winderigheid te creëren.
Langzaam eten (mindfull eten)
Omdat zoveel aspecten van ons leven zo gehaast lijken, moet eten echt een kans zijn om te vertragen, te ontspannen en te genieten van wat we eten.
Dit lijkt niet het geval te zijn voor veel mensen. We eten afgeleid voor de tv, staren naar het computerscherm op het werk, zelfs over straat lopen terwijl we eten, een broodje in de ene hand, telefoon in de andere. Proeven we ons voedsel of dauwen we het in onze mond uit gewoonte?
Als we in de toekomst constipatie, winderigheid, een opgeblazen gevoel en winderigheid en mogelijk grotere gezondheidsproblemen willen vermijden, is het de moeite waard eraan te denken om te vertragen wanneer je eet, proeft en geniet van het eten en begin elke hap 30 keer te kauwen voordat je het inslikt.
Door tijd te nemen bij het eten en kauwen van je voedsel, begint het verteringsproces en neemt de kans toe dat het voedsel wordt opgenomen in de dunne darm.
Overhaast eten en niet goed kauwen veroorzaakt vaak spijsverteringsproblemen. Door een maaltijd gehaast te eten, riskeer je dat een groot deel ervan onverteerd in de dikke darm terecht komt. Deze onverteerde substantie wordt in de ayurveda ama genoemd.
Hoe meer onverteerde voedsel je dikke darm bereikt, hoe groter de kans dat de miljarden bacteriën het in overmatig gassen zullen veranderen. Neem je de tijd om te eten, dan zal je deze darm bacteriën minder snel voeden. Bovendien is slecht verteerd voedsel een belangrijke oorzaak van obstipatie.
Langzamer eten helpt ook om maag gas en een opgeblazen gevoel van ingeslikte lucht te verminderen en geeft een gevoel van volheid en voldoening na een maaltijd die bij snel eten niet wordt bereikt. Op deze manier helpt langzaam eten vaak om af te vallen.
Het leven kan soms behoorlijk druk zijn, maar eten is een van die dingen die echt de moeite waard zijn om te vertragen en de tijd te nemen om te proeven en te genieten. Je lichaam zal je er later voor bedanken.
Daarom is hoe we eten is net zo belangrijk als wat we eten.
In deze maatschappij is eten een haastige bezigheid. Vaak eten we gedachteloos en doen we tegelijkertijd iets anders. Het valt je waarschijnlijk niet op dat je het doet, omdat het zo gewoon is geworden. Het lijkt efficiënt, maar zorgt voor problemen.
Bewust eten of mindfull eten is een van de belangrijkste componenten om een opgeblazen buik te voorkomen.
Blijf zitten na het eten
In het verlengde van het vorige punt: De hoofdfunctie van vata is beweging. Als je te snel na het eten weer gaat verplaatsen, bijvoorbeeld om te gaan werken op je computer, dan neemt de vata (wind) toe.
Zittend en langzaam eten, met volledige aandacht en daarna nog drie tot vier minuten blijven zitten, maakt een wereld van verschil.
Eet geen fruit na de maaltijd
Een opgeblazen buik na het eten. Het kan zo zijn dat je verkeerd eet zonder dat je het doorhebt .
Vaak eten we direct na of tijdens onze maaltijd, vers fruit. Hoe?
We gebruiken aardbeien bij onze ontbijtgranen met melk.
Bananen smoothie met melk.
Frambozen op een ijsje en pannenkoeken
Eten van vers fruit na het eten.
Doe dit liever niet. Vanuit een ayurvedisch perspectief wordt vers fruit als zeer licht beschouwd. Het verteert makkelijker dan andere voedingsmiddelen.Wat gebeurt er dan? Wanneer fruit met (of na) zwaardere voedingsmiddelen wordt gegeten, blijft het in de maag liggen, zolang het zwaarste voedsel nodig heeft om te verteren.
Als gevolg daarvan blijft het over het algemeen te lang in de maag en begint het te fermenteren. Je fruit gaat gisten, waardoor je een opgeblazen gevoel kan krijgen. Advies: eet fruit als tussendoortje. Lees hier meer over verkeerde voedselcombinatie.
Drinken op het verkeerde moment
Teveel drinken tijdens een maaltijd verdunt de spijsverteringssappen die nodig zijn om het voedsel af te breken. Het drinken van frisdrank met suiker en vruchtensappen tijdens de maaltijd verstoren echt het spijsverteringsproces.
Een kleine hoeveelheid water of een gezonde kruidenthee zoals pepermunt bij een maaltijd is prima. Maar een supergrote frisdrank of sap bij de lunch of het avondeten drinken, zal de spijsvertering verminderen en later tot winderigheid leiden.
De enorme hoeveelheden suiker in deze drankjes zullen waarschijnlijk ook je insulinespiegel doen stijgen en de kans vergroten dat er meer lichaamsvet wordt opgeslagen. Het drinken van water een half uur vóór en minstens een uur (bij voorkeur twee) na de maaltijd, is goed voor de spijsvertering en daarom voor het voorkomen van winderigheid.
Het kan je ook helpen minder te eten en af te vallen, want velen van ons verwarren uitdroging met honger. Als het geen tijd is voor een maaltijd, maar je wil een snack, probeer dan eerst een groot glas water. Het is heel goed mogelijk dat je dorst hebt in plaats van honger.
3. Enkele natuurlijke oplossingen tegen een opgezette buik en winderigheid
• Venkelthee
• Geen koude gerechten
• Geactiveerde houtskool
Voeg hitte toe aan je eten
Een ander kwaliteit van wind is koud. Dat wil zeggen dat we hitte moeten toevoegen om je spijsvertering te stimuleren.
• Gember is heet en scherp. Gebruik het 20 minuten voor de maaltijd met een beetje himalaya zout.
• Gebruik pittige en stimulerende kruiden bij het koken, zoals zwarte peper, cayenne, komijn en asafoetida.
Venkelzaden tegen een opgeblazen gevoel
Als je een opgeblazen gevoel heb of last van winderigheid, gebruik dan venkelzaden (deze) voor onmiddellijke verlichting.
Venkel staat in de ayurveda bekend als een krachtig windafdrijvend middel. Het is een geweldig kruid dat helpt bij het verdrijven van de hoeveelheid wind uit je darmkanaal.
In India zijn gedroogde venkelzaden ongelooflijk populair als hulpmiddel tegen een opgeblazen gevoel en winderigheid. Het wordt als duizenden jaren voor dit doel gebruikt.
Een klein deel van de zaden wordt gekauwd na een maaltijd, beide om de adem op te frissen en de spijsvertering te stimuleren.
Moderne wetenschappelijke studies over de eigenschappen van venkelzaden tonen aan dat hun rijke vluchtige oliegehalte primair hiervoor verantwoordelijk is en het vermogen om darmgas zo effectief te verwijderen.
Verbindingen zoals anethol, fenchone en estragol lijken antispasmodische en ontstekingsremmende eigenschappen te hebben die de samengetrokken darmspieren ontspannen en ervoor zorgen bij het elimineren van de wind uit je lichaam.
Van de vluchtige oliën in venkelzaad wordt ook gedacht dat ze gal stimuleren voor een betere spijsvertering, waardoor het problemen, als een opgeblazen buik voorkomt.
Hoe gebruik je venkelzaden?
1. Als een heerlijk smakende venkelthee.
2. Of een halve theelepel verse zaden kauwen na de maaltijd.
Dit zijn eenvoudige manieren om veel spijsverteringsproblemen zoals overtollig wind en opgeblazen gevoel te voorkomen.
Venkelzaad kan je ook gebruiken om een tinctuur of glyceriet te maken. Lees hier meer hoe je kruidengeneesmiddelen kan maken.
Reguliere venkelzaadjes of venkelzaadthee is zelfs effectief gebleken voor veel mensen met meer ernstige spijsverteringsstoornissen zoals PDS.
Bijwerkingen van venkelzaden
Voordat je kruiden gebruik, raadpleeg altijd een arts. Zeker als je een medische aandoening hebt. Krachtige kruiden, zoals venkelzaden zijn ook niet geschikt voor zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven.
Ik hoop dat je venkelzaden of venkelzaadthee gaat proberen, want het gaat de wind uit je lichaam verdrijven. Wat ook fijn is, dat de zaden ook de adem verfrissen. Sommige mensen vinden het misschien verrassend, maar vaak zijn natuurlijke kruiden gewoon effectiever dan farmaceutische producten (en een stuk minder duur).
Eet liever geen koude gerechten
De wind is koud. Dat wil zeggen dat we hitte moeten toevoegen om de kou tegen te gaan: Geef daarom de voorkeur aan warm eten. Eet liever geen koude gerechten, zoals ice-cream of drink geen koud water. Als je dit doet, zal je wind alleen nog maar meer toenemen.
Geactiveerde houtskool gebruiken voor winderigheid
Geactiveerde houtskool kan zeer effectief zijn bij het absorberen van overmatig winderig gas en het verwijderen van gifstoffen en andere ongewenste verbindingen in je maag-darmkanaal.
In een onderzoek kwam naar voren dat actieve kool er voor zorgde dat de deelnemers minder last hadden van winderigheid en een opgeblazen gevoel na het eten van een gasvormende maaltijd .
De actieve kool zorgt ervoor dat gasvormende bijproducten van voedsel gebonden worden. Het helpt ook overmatige gasvorming en gasophoping te verminderen. Het is echter noodzakelijk om ervoor te zorgen dat je deze speciale vorm van koolstof op een bepaalde manier en op bepaalde tijden voor maximaal voordeel neemt.
Hoe absorbeert actieve kool giftige stoffen?
Belangrijk is dat actieve kool niet wordt gemetaboliseerd in uw lichaam. De koolstof reist helemaal door je maagdarmkanaal zonder te worden geabsorbeerd en zal bij hogere doses de ontlasting grijs of zwart maken.
Dit is misschien een beetje verontrustend voor de eerste keer, maar het is handig om een idee te krijgen van hoe lang het duurt voordat het je systeem verlaat. Duurt het langer dan een dag en het is misschien de moeite waard voor een darm reiniging.
Actieve kool is elektrostatisch aantrekkelijk voor de meeste chemicaliën en micro-organismen die schadelijk zijn voor het menselijk lichaam. Dit is over het algemeen een goede zaak, omdat het giftige stoffen kan opnemen, waaronder de stinkende waterstofsulfide gassen.
Omgekeerd kan deze zelfde sponsachtige actie ook de effectiviteit van medicijnen of andere supplementen en mogelijk zelfs een deel van de voedingsstoffen in voedsel beïnvloeden. Om deze en andere redenen is het het beste om houtskoolcapsules, -tabletten of -poeder op een bepaalde manier en binnen een specifiek tijdsbestek te gebruiken.
Voorzorgsmaatregelen
Actieve kool wordt vaak gebruikt als een behandeling tegen gif en drugs overdosis in ziekenhuizen over de hele wereld. Er zijn echter enkele voorzorgsmaatregelen en waarschuwingen verbonden aan het gebruik ervan.
Geactiveerde kool mag niet worden gebruikt als behandeling voor inname van sterke zuren of alkalische stoffen, cyanide of alcoholvergiftiging.
Uit voorzorg wordt het niet aanbevolen voor mensen met gastro-intestinale letsels of lever- of nieraandoeningen. In feite wordt iedereen met een ernstige ziekte aangeraden om het gebruik van geactiveerde kool met hun arts te bespreken, vooral met betrekking tot hun medicijnen. Het wordt ook niet aanbevolen voor zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven of jonge kinderen.
Stress
Je hebt ongetwijfeld gemerkt dat je emoties je spijsvertering beïnvloeden. Je kan je eetlust kwijtraken als je je verdrietig voelt, of misselijk worden of zelfs overgeven voor een groot examen of presentatie.
Onderzoek toont aan dat stress geassocieerd met onverwerkte negatieve emoties het natuurlijke spijsverteringsproces kan remmen en kan leiden tot chronische problemen met de spijsvertering dus ook een opgeblazen buik.
Stress heeft ook een belangrijke invloed op het milieu in de darmen. Om optimaal je voeding te kunnen verteren is het belangrijk om ontspannen te zijn.
Het is geen geheim dat yoga en meditatie oefeningen hierbij helpen. Steeds meer artsen gaan het belang van deze oefeningen zien en adviseren deze ontspanningsoefeningen bij stress klachten.
Gebruik adaptogene kruiden tegen stress
Adaptogene kruiden zijn kruiden die je helpen te ontspannen, zoals:
– Hop
– St. Janskruid
– Ashwagandha
– Kamille
– Tulsi
– Aziatische waternavel
– Lavendel
– Astragalus
Drink voldoende water
Uitdroging is ook een veelvoorkomende oorzaak van slechte spijsvertering omdat je lichaam veel water nodig heeft voor speeksel, spijsverteringssappen en om voedsel door je hele maagdarmkanaal te laten stromen.
Een opgeblazen buik hoeft niet alleen veroorzaakt te worden door wind verhogende voeding, maar kan ook komen doordat je te weinig water drinkt. Constipatie is vaak ook direct het gevolg van uitdroging.
Het is duidelijk dat als je last hebt van spijsverteringsproblemen het laatste wat je wilt doen, het probleem verergeren door niet genoeg water te drinken.
Gebruikelijke vroege waarschuwingssignalen van uitdroging zijn vermoeidheid, concentratiestoornissen, hoofdpijn en duizeligheid. Helaas lijken veel mensen deze symptomen verkeerd te interpreteren en in plaats daarvan reiken ze naar voedsel of medicijnen in plaats van naar het water waar hun lichaam om schreeuwt.
Uit onderzoek blijkt dat Nederlanders ruim 4 glazen van 250 ml per dag drinken. Een slechte zaak, zeker in de zomer.
Dit is niet echt verrassend, we gebruiken nu meer diuretische cola, koffie en verpakte vruchtensappen. Maar deze uitdroging kost veel geld, zowel voor je gezondheid als voor je uiterlijk.
Je hebt geen honger, maar dorst
Veel mensen denken dat ze honger hebben, terwijl ze eigenlijk dorst hebben. Omdat chemische voeding zeer verslavend is, is het niet moeilijk te begrijpen waarom je misschien verlangt naar een zoute snack in plaats van een glas water.
Natuurlijk trekt al dat zout vloeistoffen uit je cellen en verhoogt het de uitdroging nog meer in je lichaam. Je hebt eigenlijk dorst, maar een frisdrank lijkt aantrekkelijker dan water, dus je doet je te goed aan een enorme hoeveelheden destructieve suiker, wat ook meer honger stimuleert.
De beste manier om deze vicieuze cirkel te doorbreken en het water te krijgen dat je lichaam nodig heeft om gezond te blijven, is om eerst water te drinken voor een maaltijd.
Hoe meer water te drinken voor een betere spijsvertering
Ayurveda raadt niet aan om vlak voor de maaltijd water te drinken omdat het je maagzuur verdunt. Het beste kan je water drinken ongeveer 30 minuten voor een maaltijd. Het bereidt je maagdarmkanaal voor op de maaltijd die moet komen en helpt bij de afscheiding van maagzuur voor een goede vertering van voedingsstoffen.
Belangrijk is dat je minder snel veel zal drinken tijdens of vlak na je maaltijd. Het drinken van dranken tijdens een maaltijd wordt over het algemeen niet aanbevolen, omdat het maagzuur kan verdunnen en de spijsvertering kan verminderen. Maak er een gewoonte van om eerst water te drinken 30 minuten voor je eet.
Raadpleeg een arts om een chronische en / of ernstige aandoening uit te sluiten
Als de probleem aanhouden, ernstige problemen in je leven veroorzaakt of plots veel erger wordt, moet je zeker een arts raadplegen.
Er is altijd de mogelijkheid van een chronische en / of ernstige medische aandoening en het diagnosticeren van problemen met de spijsvertering kan gecompliceerd zijn.
In veel gevallen kan een opgeblazen gevoel echter worden verminderd (of zelfs geëlimineerd) met eenvoudige veranderingen in het dieet.
Vergeet niet dat je gezondheid en je geluk de grootste troeven zijn die je hebt.
Bron:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Dyspepsie
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3816178/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19491831/
https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/the-gut-brain-connection
http://www.physiology.org/doi/abs/10.1152/ajpgi.1999.277.5.g922
http://www.caltech.edu/news/microbes-help-produce-serotonin-gut-46495
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24997031
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4879184/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25882912
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3521259
https://academic.oup.com/ajcn/article/84/4/936/4632980
https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/155074-hoe-ongezond-is-cola-over-suiker-cafeine-gebit-kinderen.html
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14527628
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24227349
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10554676
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11982434
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11022869
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26287411
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11982434
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11982434
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21226664
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11030475