Wist je dat je al gebruikt maakt van veel kruiden. Wat dacht je van kaneel bij de appeltaarten of kurkuma als je Indiaas eten klaarmaakt en gember bij heerlijke Aziatische gerechten.
Wat zijn Ayurvedische kruiden?
Ayurvedische kruiden preparaten zijn goedkope, veilige, eenvoudige en natuurlijke middelen voor de behandeling van veel voorkomende kleine ziekten en kwalen. (Voor het behandelen van ziekten moet het gebruik van kruiden onder medisch toezicht gebeuren).
Het gebruik van kruiden is zo oud als de mensheid. In Ayurveda worden naar schatting 80.000 soorten planten gebruikt als medicijn. De uitgebreide kennis over planten en plantaardige producten wordt Dravya Guna Shashtra genoemd.
In de Oude Vedische teksten worden veel van de helende kruiden genoemd die nog steeds worden gebruikt in de Ayurvedische geneeskunde.
Waarom kruiden geen medicijnen zijn
Ayurvedische kruiden zijn niet hetzelfde als medicijnen. Deepak Chopra schrijft in zijn boek ‘Balans in je leven’, dat je kruiden kan beschouwen als geconcentreerd voedsel. Kruiden zijn echter krachtiger en specifieker in hun werking dan voedsel.
Een ander verschil is dat bij reguliere medicijnen de werkzame stof wordt geïsoleerd. Uit onderzoek is gebleken dat het isoleren van een stof uit een plant vaak bijwerkingen geeft, zoals misselijkheid, maagbloedingen, botbreuken, dikke benen, gewichtstoename, soms verslaving.
In de kruidengeneeskunst wordt daarom altijd gebruik gemaakt van de hele plant. De hele plant bevat tal van andere natuurlijke verbindingen die de schadelijke effecten van de bijwerkingen tegengaan.
En door alle inhoudsstoffen van de plant te gebruiken, zullen alle delen van je lichaam met elkaar samenwerken. Je wist al dat je lichaam een combinatie is van meerdere delen die als een geheel moeten samenwerken. Behandeling van een deel kan niet de balans creëren.
Enkele verrassende voordelen van Ayurvedische kruiden
Er zijn honderden opmerkelijke Ayurvedische kruiden die allerlei belangrijke medicinale eigenschappen hebben, die u zouden kunnen verrassen:
• Om het lichaam te ondersteunen in het ontgiftingsproces
• Om de spijsvertering te bevorderen
• Ter vergroting van de immuniteit
• Ter ondersteuning van de mentale helderheid
• Om de zenuwen te kalmeren
• Om de lever te ontgiften
• Ter ondersteuning van de behandeling van vele ziekten
Ze zijn anti diabetisch, antibacterieel, antiviraal (werkzaam tegen virussen), anthelminticum (bestrijdt wormen), antipyretisch (koortswerend), pijnstillend, anti inflammatoire (onderdrukt of vermindert ontstekingen), antiseptisch (vernietigt bacteriën, ontsmettingsmiddel), krachtige antioxidanten, anthelminthicum (bestrijdt infecties tegen wormen), bloedzuiverend.
Laten we niet vergeten dat de wortel van botanische geneesmiddelen planten zijn. Mensen en dieren hebben altijd al de voedende en helende levenskracht van planten gebruikt als voedsel en medicijn.
Ayurveda en kruiden
Kruiden zijn van nature voorkomende, van planten afkomstige stoffen die worden gebruikt om ziekten te behandelen. Deze producten zijn mengsels van organische chemicaliën die afkomstig kunnen zijn van een onbewerkt of verwerkt deel van een plant.
De Wereldgezondheidsorganisatie schatte onlangs dat 80 procent van de mensen afhankelijk is van kruiden voor een deel van hun primaire gezondheidszorg.
Kruiden die effectief zijn in het behandelen van specifieke aandoeningen, kunnen ook dienen als “voedsel”.
Kurkuma (Curcuma longa) bijvoorbeeld, bekend vanwege zijn ontstekingsremmende eigenschappen, kan bijvoorbeeld ook als een culinair kruid worden gebruikt door mensen die ziekten willen voorkomen en een goede gezondheid willen behouden. Dat is niet het geval met conventionele geneesmiddelen.
Een ander belangrijk Ayurvedisch idee is dat er synergie in de natuur is. Dit is belangrijk om in gedachten te houden als we de specifieke samenstellende stoffen in kruiden isoleren en bestuderen.
Door de werkzame stof uit een kruid te isoleren en die te gebruiken als geneesmiddel, gaat de wetenschap voorbij aan een belangrijk aspect van de werking van een kruid. Dat is de synergie tussen de vele stoffen die in de oorspronkelijke plant zitten. Synergie in de natuur is veel ‘complexer’ dan wij kunnen begrijpen, laat staan namaken.
Hoewel het handig is om de eigenschappen van individuele planten te begrijpen, moet je er rekening mee houden dat kruiden meestal meerdere in plaats van afzonderlijke effecten hebben.
In Ayurveda worden kruiden zelden geïsoleerd gebruikt. In plaats daarvan worden ze gecombineerd in gestandaardiseerde maar individualiseerbare formules die zijn ontworpen om de eigenschappen van de samenstellende kruiden in evenwicht te brengen en te harmoniseren.
De volgende 15 kruiden hebben een lange geschiedenis van traditioneel gebruik in Ayurveda en ze worden steeds populairder bij Europese consumenten:
Top 15 Ayurvedische kruiden
1. Gember
Gember is tegenwoordig het meest gebruikte kruid in de wereld. De therapeutische voordelen van gember zijn afkomstig van gingerols, de olieachtige hars van de wortel die fungeert als een zeer krachtige antioxidant en ontstekingsremmend middel.
Gember kan indigestie en misselijkheid verlichten, het immuunsysteem en de ademhalingsfunctie versterken, bacteriële en schimmelinfecties bestrijden, maagzweren behandelen, pijn verminderen, helpen bij de spijsvertering en bij het afvallen.
Onderzoekers ontdekten ook dat gember ontstekingsremmende en antioxidatieve eigenschappen heeft voor het beheersen van het verouderingsproces. (4)
Er zijn verschillende manieren om gember te gebruiken. Het kan rauw worden gegeten, in poeder of als supplement worden ingenomen, in vloeibare vorm worden geconsumeerd door gemberthee te maken.
2. Gymnema Sylvestre
Gymneme Sylvestre kan helpen bij het afvallen. Het wordt ook gebruikt tegen een verhoogde bloedsuikerspiegel en diabetes. Het vermindert de insulineresistentie en verbetert het metabolisme van suiker en zetmeel.
3. Fenegriek
De indrukwekkendste resultaten met fenegriek komen uit onderzoek waarin werd geanalyseerd hoe het stofwisselingsziektes zoals diabetes beïnvloedt. Het schijnt zowel bij diabetes type 1 als type 2 goed te werken en bovendien de algemene tolerantie voor koolhydraten te verbeteren bij niet-diabetische, gezonde mensen (1, 2, 3)
In de Ayurveda wordt fenegriek al heel lang gebruikt om huidaandoeningen te behandelen (4). Fenegriekzaad en -poeder komt ook in veel Indiase en Aziatische recepten voor, vanwege de voedingswaarde en de zoetige, nootachtige smaak.
4. Amalaki
Amla, (Emblica officinalis), ook bekend als Indiase kruisbes, wordt al duizenden jaren als een van de belangrijkste kruiden in de Ayurvedische geneeskunde beschouwd.
Het beschermt de huid van binnenuit en draagt bij aan een goede vocht balans. Het ondersteunt het immuunsysteem, reinigt en helpt bij het spijsverteringskanaal.
Amla poeder bevordert de haargroei, reinigt en voedt de hoofdhuid. Het wordt daarom in India nog steeds gebruikt om de haren en hoofdhuid mee te wassen.
5. Ashwagandha
Binnen de ayurvedische geneeskunde wordt ashwagandha al meer dan 5000 jaar gebruikt. Er zijn diversen onderzoeken geweest naar de effecten van ashwagandha. Wat daar uit blijkt is dat de wortel goed werkt als je last hebt van stress en depressie.
Het schijnt zelfs even krachtig te zijn als lorazepam, een spierontspanner die wordt voorgeschreven om angst te bestrijden. Omdat ashwagandha een natuurlijk middel is gaat gebruik ervan niet gepaard met allerlei bijwerkingen van chemische medicijnen zoals lorazepam. Ashwagandha wordt ook gebruikt tegen huidveroudering.
6. Brahmi
Brahmi heeft door de eeuwen heen een reputatie als een krachtige stress reliever en kalmerende therapie.
Brahmi wordt in Ayurveda specifiek gebruikt als een remedie voor ontsteking, indigestie, onrustig slapen, woede. Dit zijn kenmerken geralteerd aan hitte, de pitta dosha.
Brahmi bevat de bioactieve stoffen bacosides en bacopasaponins.
Zij zorgen voor de pijnstillende eigenschappen. Deze algemene verlichting van de pijn is waarschijnlijk het meest direct merkbaar in pijnlijke spieren rustgevende en kalmerende hoofdpijn.
7. Triphala
Triphala oftewel ‘drie vruchten’, is samengesteld uit het poeder van drie gedroogde soorten vruchten: amalaki (Emblica officinalis), haritaki (Terminalia chebula) en bibhitaki (Terminalia belerica). De combinatie van deze drie vruchten geeft een uiterst positief effect.
Triphala geeft lichtheid aan het lichaam en reinigt de kanalen, met name die van de spijsvertering. Vandaar dat Triphala de spijsvertering bevordert, een opgeblazen gevoel vermindert en chronische constipatie tegengaat.
8. Gotu Kola
Gotu kola of aziatische waternavel (deze) is een plant die onder andere in de ayurveda wordt gebruikt.
De Latijnse naam van deze plant is Centella Asiatica. Centella zou van ´Cente´ kunnen komen wat ´ontwikkeling´ betekent. De plant stopt namelijk nooit met groeien en is daarom altijd in ontwikkeling.
De belangrijkste geneestoepassingen betreffen de uitwendige werking van gotu kola. De plant werkt wondhelend en het bevordert de vorming van nieuw bindweefsel. In het weefsel zitten haarvaten; gotu kola stimuleert eveneens de aanmaak van nieuwe haarvaten. Het is een tonicum voor de huid en bevordert de elasticiteit van de huid.
9. Shatavari
Hoewel Shatavari (Asparagus racemosus) door zowel mannen als vrouwen kan worden gebruikt om het voortplantingsstelsel te versterken, is shatavari het best bekend als een vrouwelijk tonicum dat hormonen in balans houdt. Het kruid verbetert de vruchtbaarheid, bevordert de melkvorming na de zwangerschap. Het ondersteunt een probleemloze overgang en vermindert opvliegers.
10. Heilige basilicum of Tulsi
Heilige basilicum (Ocimum tenuiflorum) wordt echt aanbeden in India omwille van zijn vele voordelen voor de gezondheid. De plant heeft een versterkend en stimulerend effect op het immuunsysteem. Het zal daardoor bacteriën en virussen weren. Maar kan ook gebruikt worden bij problemen met het haar of huid. Slechts enkele bladeren kunnen reeds helpen om een groot aantal problemen op te lossen.
Heilige basilicum wordt gezien als een adaptogeen. Net als zoveel andere adaptogenen zal dit kruid dus in staat zijn om de effecten van stress op het lichaam tegen te werken.
11. Neem
De westerse wetenschap heeft de krachtige eigenschappen van de neemboom (Azadirachta indica) ontdekt. Het middel wordt steeds vaker verwerkt in cosmetische en farmaceutische producten.
Na onderzoek bleek dat neem diverse actieve, geneeskrachtige bestanddelen bevat die bovendien effectief zijn als pesticide en insecticide. Zo wordt neem in de tropen in de thee gebruikt als middel tegen malaria. En twee andere stoffen werken tegen virussen en schimmels.
Uit een recente studie van de faculteit voor tandheelkunde van de Universiteit van Californië in Los Angeles bleek dat Neem een remmende werking had op het vermogen van streptokokken om zich op het tandoppervlak te vermeerderen. Dus het kauwen op twijgjes Neem op het platteland van India heeft dus een wetenschappelijke basis.
Hoewel alle delen van de neemboom worden verwerkt in ayurvedische medicijnen, zijn het vooral de bast, het blad en de olie die veel effect hebben.
12. Moringa
Moringa wordt daarom ook wel ‘wonderboom’, ‘elixerboom’ of ‘het medicijnkastje van moeder natuur’ genoemd omdat alle delen van de moringaboom kunnen worden gebruikt als voedsel en geneesmiddel.
Moringa zit bomvol met voedingsstoffen waaronder calcium, chloride, chroom, koper, fluor, ijzer, mangaan, magnesium, molybdeen, fosfor, kalium, seleen, zwavel en zink, vitaminen A, B, B1, B2, B3, B5, B6, foliumzuur, vitamine C, vitamine D, vitamine K, en vitamine E. Ayurveda, een traditionele Indiase gezondheidsleer, beweert dat moringa meer dan 300 ziekten kan genezen.
De bladeren vormen het voedzaamste deel van de boom. Duizenden jaren lang hebben Indiërs moringabladeren in hun eten gebruikt om voedzame maaltijden te krijgen.
13. Asafoetida
In het Latijn heet duivelsdrek Ferula assa-foetida. Het Nederlands kent de naam duivelsdrek.
Asafoetida gaat gasvorming door bonen tegen. Het is een ideaal kruid om te mengen met bonen. In de westerse volksgeneeskunde is het gebruik van duivelsdrek als geneesplant al eeuwen bekend. Men gebruikt het om de zenuwen te kalmeren. Het wordt ingezet bij nervositeit. Daarnaast heeft het een functie bij maag-, lever en galkrampen.
14. Kurkuma
Kurkuma is een plant met een zeer lange geschiedenis van medicinaal gebruik, die bijna 4000 jaar oud is. De moderne geneeskunde begint het belang ervan te erkennen, zoals blijkt uit de meer dan 3000 publicaties over kurkuma.
Kurkuma kan je natuurlijk uitstekend in de keuken gebruiken. Omdat kurkumapoeder slecht opneembaar is wordt aangeraden om het te combineren met zwarte peper en om het te mengen met een olie zoals kokosolie.
Verschillende studies geven aan dat kurkuma krachtige antioxiderende, ontstekingsremmende, antimutagene, antimicrobiële en anti-kanker eigenschappen heeft. Als antioxidant kunnen kurkuma-extracten vrije radicalen vangen, antioxiderende enzymen verhogen en lipideperoxidatie remmen. (5)
15. Aloë Vera
Verbazingwekkend genoeg zijn meer dan 75 potentieel actieve componenten in de plant geïdentificeerd, waaronder vitaminen, mineralen, sacchariden, aminozuren, anthrachinonen, enzymen, lignine, saponinen en salicylzuren. Het levert 20 van de 22 mens-vereiste aminozuren en alle acht van de essentiële aminozuren.
Studies hebben de antiseptische, ontstekingsremmende, antivirale en schimmelwerende eigenschappen van aloë vera bewezen. De plant is ook goed in het opbouwen van het immuunsysteem.
Andere voordelen van aloë vera zijn het vermogen om huiduitslag en huidirritaties te kalmeren; brandwonden en koortslippen behandelen; hydrateren de huid, het haar en de hoofdhuid; bieden antioxidanten en kan ontsteking verminderen.